Arbeidsmarktmonitor: Data zoeken, data delen

Een van de speerpunten van de NVJ Arbeidsmarktmonitor is dat we de data die we verzamelen waar mogelijk willen delen. Daar zijn we inmiddels mee begonnen. Want hoe meer inzicht in data, hoe beter voor ons allemaal. In het kader van die laatste vraag ik je in deze update ook om hulp. Waarmee? Lees snel verder!

Een grootschalig onderzoek naar de journalistieke arbeidsmarkt heeft een lange aanloop. De afgelopen maanden was ik vooral druk bezig met plannen, contacten leggen, afspraken maken en onderzoeken uitzetten. In de tussentijd stroomden er links en rechts data mijn Excelbestanden binnen. Dat ging op den duur een beetje duizelen.

Maar op een gegeven moment ga je daar wel de vruchten van plukken. En dat gebeurde in januari, toen ik de resultaten van mijn eerste deelonderzoeken met de buitenwereld kon delen. Je hebt die resultaten misschien wel voorbij zien komen: van de studenten journalistiek die in 2023 afstudeerden, was bijna de helft aan het eind van dat jaar werkzaam in de journalistiek. Tweederde deel werkte in loondienst, de rest als freelancer.

Mocht je die resultaten hebben gemist: in een artikel op Villamedia geef ik je de belangrijkste conclusies. Dat artikel staat achter de betaalmuur, maar jij als lezer van deze nieuwsbrief kunt het hier gratis lezen. Ook interessant: ik verzamelde cijfers over het aantal mbo’ers dat de afgelopen jaren afstudeerde aan een journalistieke opleiding. Het artikel daarover lees je hier.

Een zo compleet mogelijk beeld

Voor het onderzoek naar de afgestudeerden, verzamelden we meer dan 5000 LinkedIn-profielen van gebruikers die hadden aangegeven dat ze een journalistieke opleiding hebben gevolgd. Ik filterde daar de profielen uit van personen die tussen 2019 en 2023 waren afgestudeerd en anonimiseerde en analyseerde ze. Dat leverde uiteindelijk een steekproef op van zo’n 14% van de afgestudeerden uit die jaren.

Zo’n data-onderzoek op LinkedIn levert natuurlijk geen volledig beeld op. Zo sluit je in een onderzoek zoals dit alle afgestudeerden uit die geen LinkedIn gebruiken. Maar ook andere manieren van onderzoek stuiten op soortgelijke manco’s. Verspreid je met hulp van alumniverenigingen van journalistieke opleidingen een vragenlijst onder studenten die recent zijn afgestudeerd, dan is de data die je ontvangt ook beperkt tot de alumni die besluiten je vragenlijst in te vullen.

Om dit probleem toch te ondervangen, wil ik in de Arbeidsmarktmonitor daarom zoveel mogelijk data uit verschillende bronnen tegen elkaar afzetten en met elkaar combineren. We gaan niet voor een volledig beeld (dat is met ons vrije beroep nagenoeg ondoenlijk), maar een zo compleet mógelijk beeld. En de verschillende deelonderzoeken die ik uitvoer helpen daarbij.

Wil je trouwens zelf grasduinen in de (geanonimiseerde) data die ik met mijn LinkedIn-onderzoek verzamelde? Dat kan. Stuur me een mailtje met je verzoek en vertel me daarin waar je de data voor wil gebruiken.

Is er wel plek voor al die journalisten?

Na publicatie van de resultaten van mijn LinkedIn-onderzoek, kreeg ik al meerdere keren de vraag: is er eigenlijk wel plek voor al die afgestudeerden? Zijn er banen voor hen? En zo ja, waar? Het antwoord op die vragen hoop ik jullie niet lang schuldig te blijven.

Binnenkort (hopelijk ergens in februari) kom ik met data over de vervangingsvraag in de journalistiek. Deze laten zien hoeveel banen er de komende jaren naar verwachting vrij komen in ons vakgebied. Daarnaast wil ik ook de resultaten van een onderzoek naar journalistieke vacatures publiceren. Dat onderzoek laat zien waar werkgevers de afgelopen maanden naar hebben gezocht in vacatures.

De data voor beide publicaties liggen al klaar, en de komende weken wil ik me storten op de analyse daarvan. Het vacature-onderzoek spitst zich nu toe op 2023, maar laat zich – nu het eenmaal op poten staat – vrij makkelijk periodiek herhalen. Zo kan ik als alles meezit later in het jaar ook weer een (of meerdere) update(s) publiceren.

Hele belangrijke vragen

In de tussentijd lopen ook andere deelonderzoeken door. In de tweede helft van deze maand sturen de Universiteit van Amsterdam, het Commissariaat voor de Media en de NVJ samen een vragenlijst uit naar journalisten, waarmee we in kaart willen brengen wie zij zijn. Het is een van de eerste deelonderzoeken waar ik in het kader van dit project mee begon, en een van de belangrijkste. (Meer over het doel van die vragenlijst lees je hier.)

En ondertussen heb ik ook een volgende deelonderzoek opgestart. Ik werk momenteel aan een overzicht van journalistieke werkgevers. Zodra die lijst klaar is, wil ik een ronde gaan maken langs werkgevers en hen vragen naar de samenstelling van hun personeelsbestand. Ik ben bijvoorbeeld benieuwd hoeveel personen bij hen in loondienst zijn en hoeveel daarvan werken als journalist. De data die dat oplevert wil ik gebruiken om een optelsom te maken die antwoord geeft op die ene belangrijke vraag: hoeveel journalisten zijn er nou eigenlijk in Nederland?

Hulp gezocht

Die rondgang langs werkgevers is een monsterklus. Daarom zoek ik daar hulp bij. Niet alleen hoop ik dat werkgevers en werkgeversorganisaties data willen delen, maar ik ga ook op zoek naar hulptroepen (zoals journalistiekstudenten) die (tegen betaling) middels een standaard vragenlijst werkgevers kunnen vragen naar de samenstelling van hun personeelsbestand. Ben je verbonden aan een opleiding en wil je daarbij helpen, stuur me dan vooral een bericht!

Maar voor het zover is, wil ik eerst die lijst met werkplekken zo volledig mogelijk zien te krijgen. En daar kan ik dan weer júllie hulp bij gebruiken. Op deze link vind je de huidige lijst met uitgeverijen, omroepen, persbureaus en productiebedrijven die journalistiek werk maken of uitgeven. Zie je dat jouw eigen werkgever er niet tussen zit? Of denk je dat een andere ontbreekt? Voeg het dan alsjeblieft toe in kolom C. Of mail me de namen die volgens jou ontbreken.

Haak aan

Denk je op een andere manier bij te kunnen dragen aan dit onderzoek? Kom je data tegen waarvan je denkt dat deze nuttig kan zijn voor de Arbeidsmarktmonitor? Of heb je een suggestie of vraag? Mail me dan. Ik hoor graag van je.